h**********i
发帖数: 183 | 1 “EnverEnver Karakas”adlı Facebook hesabında kısa süre &#
246;nce paylaşılan bir habere göre, yıllar boyunca Tü
rkiye’de saklanan “Doğu Türkistan İslami Hareketi” terör
örgütü elebaşı Abdulkadir Yapçan 31 Ağustos’ta T
ürk polisi tarafından tutuklandı. Bu hesapta yer alan haberde Yap
çan’ın “Çin’in baskısı” nedeniyle Türkiye’de
yakalandığı iddia edildi.
Yurt dışındaki “Doğu Türkistan” güçleri, Yap&#
231;an’ın tutuklandığı haberine şiddetli tepki g&#
246;stererek, Türk hükümetine baskıcı açıklamalarda
bulundu, “kısa süre içinde eyleme geçeceklerini” iddia
etti. Yazarın güvenilir haber kaynaklarından aldığı
; bilgiye göre, Türkiye’de bulunan “Doğu Türkistan Eğitim
ve Yardımlaşma Derneği” örgütünün elebaşı
Hidayetullah Oğuzhan, bir grup şahsı toplayarak Çin’in
İstanbul Başkonsolosluğu ve İstanbul Emniyet Genel Müd
ürlüğü önünde protesto yürüyüşü düzenledi ve diğ
;er ülkelerdeki “Doğu Türkistan” destekçilerine “ortak
kurtarma” çağrısında bulundu.
Bunun yanı sıra “Dünya Uygur Kongresi” örgütünün eleba&
#351;ı Ferhat Mehmet başta olmak üzere bazı şahsiyetler
, 2 Eylül’de söz konusu Facebook hesabında Yapçan’ın
özgeçmişini yayımlayarak, Türkiye hükümetinden Yap&#
231;an’ı derhal serbest bırakmasını istedi. “Doğu
Türkistan İslami Hareketi” örgütü, kendi güçlerinin “k
ökten kazınması”ndan endişe ediyor.
Haberde adı geçen kişi Yapçan nasıl bir insan? Onun
tutuklanması neden Çin dışındaki “Doğu Tü
rkistan” güçlerinin bu kadar endişelenmesine yol açtı?
“Doğu Türkistan” örgütünün bir numaralı teröristi
Çin Kamu Güvenliği Bakanlığı Aralık 2003’te,
“Doğu Türkistan” örgütüne mensup teröristlerin
isimlerinin yer aldığı listenin ilk bölümünü aç&
#305;kladı. Listede Yapçan’ın önünde, Ayşan
Mahsum, Mehmetemin Azret, Doruk Ayşa ve Abdulcelil Karakaş olmak
üzere 4 kişi yer alıyordu.
Bundan önce Hong Kong basınında yer alan bir habere göre
, söz konusu listedeki kişilerden bazıları hayatın&
#305; kaybetti, bazıları örgütün eylemlerine katılmad&
#305;. Başka bir ifadeyle, halen faaliyette olduğu bilinen Yap&#
231;an, “Doğu Türkistan” örgütünün bir numaralı ter&#
246;risti olarak aranmaktaydı.
Yapçan, “Doğu Türkistan İslami Hareketi” adlı ter&#
246;r örgütünü kurarak, “Cihad” yoluyla, Xinjiang’da “Doğu
Türkistan Devleti” kurma iddiasında bulundu. Afganistan gibi ü
lkelerde açtığı eğitim üslerinde terörist
yetiştiren Yapçan, Çin içinde ve dışında
bir dizi terör saldırısı planladı. Interpol, Aral&#
305;k 2003’te Yapçan’ı tutuklama emri çıkardı.
Yazarın edindiği bilgilere dayanarak yaptığı ara&#
351;tırmalara göre, 1958 doğumlu Yapçan, 15 yaş&#
305;ndayken silah çalmak suçundan 5 yıl hapis cezasına &
#231;arptırıldı. Hapisten çıktıktan sonra ter&
#246;r suçları işlemeyi sürdüren Yapçan, 1997 yıl
ında ele geçirdiği sahte pasaportta “Tursun Hudaverdi” ad&#
305;nı kullanarak, Fujian eyaletine bağlı Xiamen kentindeki
Gaoqi Sınır Kapısı’dan Suudi Arabistan’a kaçt&#
305;.
Yapçan, Çin’den kaçmayı başardıktan sonra
Nisan 1997’de aralarında Ayşan Mahsum’un da bulunduğu ş
;ahıslarla birlikte Pakistan’ın İslamabad kentinde yer alan
“Kaşgar Salonu”nda “Doğu Türkistan İslam Partisi” (daha
sonra örgütün adı“Doğu Türkistan İslami Hareketi”
olarak değiştirildi) adlı terör örgütünü kurdu.
Bu örgüt, 2003 yılında Birleşmiş Milletler 1267
Komitesi’nin yaptırım listesine dahil edildi. Ayşan Mahsum,
örgütün “Emir”i seçilirken, Yapçan ise “Emir” yardı
;mcısı oldu.
Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Ara&#
351;tırma Enstitüsü Terörle Mücadele Araştırma
Merkezi Başkanı Li Wei basına verdiği bir demeçte,
Yapçan’ın, “Doğu Türkistan İslami Hareketi”nin
kurucusu sayıldığını söyledi. Yapçan’&#
305;n Türkiye’deki “Doğu Türkistan” güçleri arasında
kilit rol oynadığını hatırlatan Li, bu nedenle &#
199;in dışındaki “Doğu Türkistan” güçlerinin, &
#246;rgütte belkemiği işlevine sahip bir şahsın
tutuklanmasından kesinlikle hoşnutsuzluk duyduğunu ve onu “
kurtarma” iddialarının hiç de şaşırtıc&#
305; olmadığını kaydetti.
Çin’e terörist ithal ediyorlar
Yapçan, kaçak olarak yurt dışına çıkt&#
305;ktan sonra faaliyetlerini yoğunlaştırdı, 1998 yı
;lından itibaren Çin sınırları dışı
ndaki “Doğu Türkistan” örgütüne mensup birçok terö
risti, terör eylemleri düzenlemek için Çin’e gönderdi.
Yazarın güvenilir kaynaklardan edindiği bilgilere göre, “Do
ğu Türkistan” örgütünün daha önce tutuklanmış
olan önemli üyelerinden Ubulkasım (takma adı), Aralık
1997’de Ayşan Mahsum ve Yapçan tarafından Çin’e gö
;nderildiğini ve onlardan haberleşme aletleri ve patlayıc&#
305; maddelerin temini için 20 bin ABD Doları aldığı
;nı itiraf etti. Daha sonra UbulKasım, patlayıcıları
;n yapımı ve denenmesi, silahları parçalarına ay&#
305;rma ve atış gibi eğitimler için çeşitli
yerlerde birçok kişiyi bir araya topladı. UbulKasım, “
Bu arada biz, Çin dışındaki Ayşan Mahsum ve Yap&#
231;an gibi kişilerle temasımızı koruyarak, onların
talimatlarına göre hareket ettik” dedi.
Yazar şu noktaya da dikkat çekti: Yapçan, yurt dış&
#305;na kaçak olarak göç edenlerden Çin sını
rları içinde terör eylemi düzenleyebilecek kişileri se&
#231;meye önem verdi.
“Doğu Türkistan İslami Hareketi” örgütünün üyesi
Abdurrahman (takma adı) Eylül 2011’de Türkiye’ye vardıktan
sonra lokanta ve meyve bahçesi gibi yerlerde çalıştı
;. Bu arada Yapçan, ona sıkça “cihat”ı anlatarak,
Abdurrahman’ı “Doğu Türkistan İslami Hareketi”ne katı
;lmaya ikna etti. Aralık 2011’de Yapçan, Abdurrahman’ın 220
ABD Doları ile Afganistan’ın Kabil kentinden geçerek,
Pakistan’ın kabile bölgelerine ualşmasını sağ
ladı. Abdurrahman, burada “Doğu Türkistan İslami Hareketi”
örgütüne katılarak, silah kullanımı ile ilgili eğ
;itim aldı. Yapçan, Haziran 2012’de Abdurrahman’ı Çin
’e göndererek, orada terör faaliyetleri düzenlemekle gö
revlendirdi. Fakat Abdurrahman, Hong Kong’dan Shenzhen kentine geçti&#
287;i esnada polis tarafından yakalandı.
Abduleyni（takma adı）ise Abdurrahman ile aynı deneyimi yaş
ayan bir başkası. Mayıs 2012’de “Doğu Türkistan İ
;slami Hareketi”ne katılıp “cihat” için Mısır’
dan Türkiye’ye giden Abduleyni, Yapçan’la İstanbul’da tanı
;ştı. Yapçan, Abduleyni’den Afganistan’da bomba yapım&
#305; ve silah kullanımını öğrendikten sonra Ç
in’e dönüp “cihat”a katılmasını istedi ve bunun i&#
231;in Abduleyni’ye 4 bin dolar verdi. 2013 yılında İstanbul
’dan Beijing’e ulaşan Abduleyni, kısa zaman içerisinde
polis tarafından yakalandı.
Çin dışında terör eylemlerini planlama, terö
rist yetiştirme ve Çin’e terörist gönderme yoluyla &#
199;in’de terör faaliyetleri düzenleyen ilk kişinin Yapçan
olmadığını söyleyen Li Wei, Türkiye’nin eskiden
beri “Doğu Türkistan” teröristlerinin yoğun giriş
imlerde bulunduğu merkezi bir bölge olduğunu kaydetti. Li Wei
, “Şunu biliyoruz: son yıllarda “Doğu Türkistan” terö
;ristleri Çin’den kaçak olarak yurt dışına ç&
#305;kıp Güney Asya ve Güneydoğu Asya’dan geçerek Türkiye
’ye ulaşıyorlar; buradan Suriye’ye ve Güney Doğu Asya’ya
gidip bu bölgelerde eğitim alıyorlar ve Çin’e dö
nerek terör faaliyetleri planlıyorlar. Bu tür bir hareket plan&#
305;, uluslararası terör güçlerinin yöntemleriyle
benzerlik taşıyor” ifadelerini kullandı.
“ABD ve Batı, IŞİD’i gizlice Çin’e götürse daha
iyi”
Facebook’taki haberde ayrıca Yapçan’ın terör
faaliyetlerini perde arkasında planlamanın dışında,
son yıllarda internet üzerinden terör içerikli ses kayı
;tları ve videolar ile kullanıcılara nefret ve düşmanl&
#305;k aşılamaya çalıştığı, bu ş
;ekilde terör suçunu kapatmaya çabaladığı da
ifade edildi.
28 Ekim 2013’te Tian’anmen Meydanı’ndaki Jinshui (altın su) K&#
246;prüsü civarında birkaç terörist, bir araçla
kalabalığın içine dalarak yaralanma ve ölümlere
yol açmıştı. 1 Kasım 2013’te Yapçan, “Ba&#
287;ımsız Radyo” ve “Youtube” aracılığıyla
yaptığı konuşmada, Beijing’deki Tian’anmen’a sald&#
305;rısını yapan “cihat”çıları örnek g&
#246;stererek, tüm “Doğu Türkistan”lıları Çin hükü
metine karşı “cihat”a çağırarak, bundan baş
ka çıkış yolu olmadığını iddiası
;nı iletti.
Yapçan, 23 Mayıs 2014’te ise “Bağımsız Radyo”
adlı internet sitesi aracılığıyla yayınlad&#
305;ğı bir videoda, bir önceki gün Urumçi’de meydana
gelen terör olayını “cihat” ilan ederek, “Doğu Tü
rkistan” vatandaşlarından bu bölgedeki Hanlara ve hükümet
kuruluşlarına saldırmalarını ve bulabildikleri her
türlü yöntemle hükümet karşıtı girişimler
yapmalarını istedi.
Yapçan, bundan önce basına verdiği bir demeçte, “
Doğu Türkistan İslami Hareketi”nin amacının, terö
r örgütü IŞİD’e katılmak olmadığın&#
305; söylemişti, ancak Yapçan’ın internet üzerinden
yaptığı konuşmalar, IŞİD ile bağlantı
; kurmama gibi bir durumun olmadığını gösteriyor.
17 Nisan 2015’te Yapçan, “Irak ve Şam İslam Devleti”nin “
Doğu Türkistan” bölgesine girmesi” konulu video yayımlad&#
305;. Yapçan, ABD ve batılı ülkelerin “IŞİD’i”
Çin’e götürmesinin daha iyi olduğunu söyleyerek, I&#
350;İD’in “Doğu Türkistan’a girmesi yönündeki
beklentisini ifade etmişti.
Yapçan’ın diğer terörist güçlerden farklı
olduğunu belirttiğini, ancak bunun sadece bir propaganda yö
ntemi olduğunu dile getiren Li Wei, Çin dışındaki
bazı “Doğu Türkistan” teröristlerinin birtakım
uluslararası terör güçleriyle sıkı bağlant&#
305;sı bulunduğunu kaydetti.
30 Ağustos’ta, Çin’in Kırgızistan’ın baş
kenti Bişkek’teki Büyükelçiliğine, bomba yüklü araç
la saldırı düzenlendi. Sputnik China’nın haberine göre
, Kırgızistan Ulusal Güvenlik Konseyi, intihar eylemcilerinin,
Suriye’de faaliyet gösteren “El Nusra Cephesi” (örgütün ad&#
305; Jabhat Fateh al-Sham- JFS olarak değiştirildi) ile ba&#
287;lantılı olan Uygur terör örgütünden aldığ
;ı emirle Çin’in Kırgızistan Büyükelçiliği
’ne saldırı düzenlediklerini belirti.
Bu tür bir bağlantının rastlantı olması ihtimali
oldukça düşük. 2015 yılında Hong Kong basını
nda yer alan bir habere göre, 2011’de Usame bin Ladin’in öldür
ülmesinden sonra “El Kaide” örgütünün gücü günden güne zay&#
305;fladı. 2012’den itibaren, “Doğu Türkistan İslam
Hareketi” örgütünden teröristler Afganistan’dan “El Kaide” &
#246;rgütü kontrolündeki “El Nusra Cephesi’ne geçti.
Japonya’daki Chuo üniversitesi’nden Okutman Mizutani Naoko, yaptı&#
287;ı araştırmalar neticesinde, son yıllarda bazı
“Doğu Türkistan” teröristlerinin Türkiye’nin güneyinden
Suriye’ye giderek, orada 5 aylık askerlik eğitimi gördü&#
287;ünü tespit ettiğini söyledi. Bu eğitimlerin, yeni
askerlerin aldığı eğitimle hemen hemen aynı oldu&#
287;unu kaydeden Mizutani Naoko, farklı olarak burada askerlere moral
vermek amacıyla Arapça şarkı öğretenlerin varl
ığına dikkat çekti.
Yapçan, basına verdiği bir demeçte, “Doğu Tü
rkistan” teröristlerinin diğer terör güçleriyle iş
;birliği yapmasına ilişkin konuştu. Yapçan, “
Suriye’deki örgütün üyelerinin sayısı savaş iç
in yeterli, üye sayısının 2 bin kişi olduğu sö
;yleniyor, ancak bildiğim kadarıyla gerçek sayı bundan
fazla.” diye konuştu.
Şu anda Çin’in iki türlü terör tehdidiyle karşı
karşıya bulunduğunu, bunlardan birinin “Doğu Türkistan
” terör grubu, diğerinin ise örgütün diğer terör
örgütleriyle işbirliği yaparak düzenlediği
faaliyetler olduğunu açıklayan Li Wei, Çin’in Kırg
ızistan’daki Büyükelçiliği’nin saldırıya uğ
;ramasının, ikinci tür tehdidin tipik bir örneği oldu&
#287;una işaret etti. Li Wei, bu olayın arkasında Orta ve Bat
ı Asya’daki “Doğu Türkistan” teröristlerine destek veren
terör güçlerinin bulunduğunu söyledi.
Uzman Liu Wei: Türkiye’nin Çin ile işbirliği yaparak Yap&#
231;an’ı iade etmesini bekliyoruz
Yapçan’ın tutuklanmasının üzerinden yaklaşık
bir ay geçti. “Doğu Türkistan” güçlerinin Türkiye hük
ümetine yaptığı baskı sürüyor. Türkiye bu gibi bask&
#305;lardan etkilenir mi? Bu soru üzerine Li Wei, Yapçan’ın
tutuklanmasının, Türkiye’nin yasalarına uyduğunu, Tü
rkiye’nin sadece “Doğu Türkistan” güçlerinden değil, ayn
ı zamanda örgütle sıkı bağlantısı olan
radikal örgütlerden gelen baskılarla da karşı karş
ıya bulunduğunu kaydetti.
Yapçan’ın “Çin’in Türkiye’ye baskı yapması”
sonucu tutuklandığı iddialarına cevap veren Li Wei, Tü
rk hükümetinin ulusal güvenlik çıkarları doğ
rultusunda hareket ettiğini vurguladı. Son yıllarda Türkiye
’de güvenlik açısından sıkıntıların
artmasına yol açan etkenlerden birinin iç ve dış
terör tehditleri olduğunu kaydeden Li, bu nedenle Türkiye’nin “
uluslararası teröristler diyarı”na dönüşmeye
tahammül edemediğinin altını çizdi.
Çin’in, Türkiye tarafının baskılarla karşı
karşıya kalmasına rağmen, terörle mücadele
konusunda işbirliğini güçlendirerek Yapçan’ı iade
etmesini umduğunu söyleyen Li Wei, böyle bir hukuki iş
birliğinin, iki taraf arasında terörle mücadele işbirli
ğinde kilit rol oynayacağına dikkat çekti. |
|
